Tuesday, August 5, 2025

AMEZI 12 AGIZE UMWAKA (IN ENGLISH)


🌟 Lesson Introduction: Months of the Year 🌟

Welcome to today's lesson! In this session, we’re going to learn about the months of the year — those special divisions of time that help us organize our calendar, plan events, celebrate holidays, and mark the seasons. There are 12 months in a year, and each one has its own number of days, weather patterns (depending on your location), and cultural or personal significance.

 


The 12 Months of the Year( Amezi 12 agize Umwaka)

ENGLISH                    KINYARWANDA

  1. January                                  ( Mutarama)

  2. February                                (Gashyantare)

  3. March                                     (Werurwe)

  4. April                                        (Mata)

  5. May                                         (Gucurasi)

  6. June                                        (kamena)

  7. July                                         (Nyakanga)

  8. August                                    (Kanama)

  9. September                              (Nzeri)

  10. October                                  (Ukwakira)

  11. November                              (Ugushingo)

  12. December                               (Ukuboza)

MENYA AMAGAMBO100 Y’INGENZI MU CYONGEREZA

 AMAZINA Y'IBIKORESHO BITANDUKANYE


Isomo: MENYA AMAGAMBO100 Y’INGENZI MU CYONGEREZA  (FOR BEGGINER)



Muraho neza banyeshuri! Uyu munsi dutangiye isomo rikomeye kandi rifite akamaro gakomeye ku muntu utangiye kwiga Icyongereza.

Iri somo ririmo amagambo 100 y’ibanze umuntu wese akwiye kumenya mu ntangiriro, kugira ngo abashe gutangira kuvuga no gusobanukirwa Icyongereza cyoroshye.

Aya magambo akubiyemo:

·       Amazina y’abantu n’imvugo ngufi

·       Ibikorwa bikunze gukoreshwa (verbs)

·       Aho hantu hatandukanye

·       Ibiribwa n’ibinyobwa

·       Igihe n’ibihe by’umunsi

·       Amabara n’imiterere y’ikirere

·       Amarangamutima n’ibintu by’ingenzi mu buzima bwa buri munsi

Intego y’isomo: Ni uko uzamenya gukoresha aya magambo mu biganiro byoroshye no kubaka ururimi ruhamye ruzagufasha kwiga birushijeho.

Tegura ikaramu n’ikaye, dutangire urugendo rwo kuba umunyabwenge mu Icyongereza!



👤 People & Pronouns

  1. I  (nge /njyewe)
  2. You  (wowe)
  3. He   (We - igitsina gabo)
  4. She   (we-igitsina gore)
  5. We    (twe/twebwe)
  6. They  (bo)
  7. Man (Umugabo
  8. Woman   (Umugore)
  9. Boy  (Umuhungu)
  10. Girl  (umukobwa)

 

🧍‍♂️ Common Verbs (Actions)

  1. Go- Genda
  2. Come-Ngwino
  3. Eat-Kurya
  4. Drink-Kunywa
  5. Sleep
  6. Walk
  7. Run
  8. Talk
  9. See
  10. Hear

 

🕒 Time Words

  1. Morning- Amanywa/ igitondo
  2. Afternoon- igicamunsi
  3. Evening- umugoroba
  4. Night-ijoro
  5. Today-uyu munsi
  6. Tomorrow- ejo
  7. Yesterday
  8. Now
  9. Later
  10. Always

 

📍 Places

  1. Home-mu rugo
  2. School-ishuri
  3. Market-isoko bahahaho
  4. Church- urusengero
  5. Hospital-ibitaro
  6. Shop-iduka
  7. Street
  8. House-inzu
  9. Village
  10. Town

 

🧱 Objects & Things

  1. Book-igitabo
  2. Chair- intebe
  3. Table-ameza
  4. Door-umuryango
  5. Window-idirishya
  6. Pen-ikaramu
  7. Bag
  8. Clothes
  9. Phone
  10. Key

 

🍽️ Food & Drink

  1. Water-amazi
  2. Bread-umugati
  3. Rice- umuceri
  4. Meat- inyama
  5. Fish- ifi
  6. Milk- amata
  7. Fruit- imbuto
  8. Banana-umuneke
  9. Apple-pome
  10. Egg- igi

 

👪 Family & People

  1. Father-Papa/data
  2. Mother-mama
  3. Brother-musaza wa---
  4. Sister- Mushiki w'
  5. Friend-inshuti
  6. Baby-uruhinja
  7. Teacher-umwarimu
  8. Student-umunyeshuri
  9. Child-umwana
  10. Parent-umubyeyi

 

🌈 Colors

  1. Red-umutuku
  2. Blue-ubururu
  3. Green-icyatsi
  4. Yellow-umuhondo
  5. White-umweru
  6. Black-umukara
  7. Orange-oranje
  8. Pink
  9. Brown
  10. Purple

🌍 Nature & Weather

  1. Sun- Izuba
  2. Moon-Ukwezi
  3. Star-inyenyeri
  4. Rain-invura
  5. Wind-umutaga
  6. Cloud-ibicu
  7. Tree-igiti
  8. Flower-ururabo
  9. River-umugezi
  10. Mountain- umusozi

🧠 Feelings & Qualities

  1. Happy-ibyishimo/umunezero
  2. Sad-kubabara
    https://besharplanguageshub.blogspot.com
  3. Tired-kunanirwa
  4. Good-byiza
  5. Bad-bibi
  6. Hot-gushyuha
  7. Cold- gukonja
  8. Big- umuntu/ikintu kinini
  9. Small- umuntu/ikintu gito
  10. Beautiful-ikintu gifite ubwiza

 

“MENYA KUBARA MU CYONGEREZA: Intambwe ya Mbere!”

 “MENYA KUBARA MU CYONGEREZA: Intambwe ya Mbere!”
 

Hano tuhafite imibare itandukanye, niba utazi amazina y'imibare mu cyongereza urasoza iri somo wamenye amazina y'imibare itandukanye neza.


Isomo ry'uyu munsi: Kubara mu cyongerza (Counting in English)

Muraho neza banyeshuri! Uyu munsi turatangira isomo rishya kandi ry'ingenzi cyane mu myigire y’ururimi rw’Icyongereza. Ni isomo ryerekeye ukuntu tubara imibare mucyongereza. Kubara ni kimwe mu bintu bya mbere umuntu yiga mu rurimi rushya kuko bidufasha kuvuga imyaka, amafaranga, amasaha, ibikoresho, n’ibindi byinshi.

Muri iri somo, tuziga:

  • Imibare kuva kuri 1 kugeza kuri 10
  • Uko bavuga imibare irenze 10 (nko 20, 100, 1000)
  • Imikoreshereze y’imibare mu buzima bwa buri munsi



1= One (Soma :wani)

2= two  (Soma : two) 

3= Three (Soma : Siri)

4= four   (Soma : Fo)

5=five (Soma : Faivu)

6= six (Soma : siksi)

7=Seven (Soma : seveni)

8= Eight (Soma : eyiti)

9= Nine (Soma : nayini)

10= Ten (Soma : teni)

11= Eleven (Soma : ireven)

12=Twelve (Soma : tweruve)

13= Thirteen (Soma : satini)

14=Fourteen (Soma : Fotiini)

15=Fifteen (Soma : Fifutini)

16= sixteen  (Soma : Sigistiini)

17= Seventeen (Soma : sevenitiini)

18=Eighteen  (Soma : Eyitiini)

19= Nineteen (Soma : nayinitiini)

20= Twenty (Soma : twenti)




30=
40=
50=
60=
70=
80=
90=
100=


Ese  waba ushak akumenya n'indi mibare kanda hano maze wide ku buryo burambuye





jifuzekiswahilihub.blogspot.com

Alufabe tugira mu cyongereza ni 24

  







CapitalLetter( Inyuguti nkuru)Small
Letter
( inyuguti nto)
Phonic
(pronunciation)( Uko aya magambo asomwa
Name (Izina)
A                                                a                                          /eɪ/, /æ/                                        a

B                                             b                                       /biː/                                              bee

C                                                    c                                              /siː/                                              cee

D                                                   d                                               /diː/                                              dee

E                                                    e                                              /iː/                                               e

F                                                    f                                             /ɛf/                                                ef

G                                                   g                                            /dʒiː/                                              gee

H                                                   h                                            /(h)eɪtʃ/                                         (h)aitch

I                                                     i                                             /aɪ/                                                 i

J                                                     j                                            /dʒeɪ/                                               jay

K                                                   k                                            /keɪ/                                                 kay

L                                                    l                                             /ɛl/                                                   el

M                                                  m                                            /ɛm/                                                  em

N                                                   n                                              /ɛn/                                                  en

O                                                   o                                             /oʊ/                                                   o

P                                                    p                                             /piː/                                                   pee

Q                                                   q                                              /kjuː/                                                 cue

R                                                   r                                               /ɑːr/                                                  ar

S                                                    s                                             /ɛs/                                                    ess

T                                                    t                                             /tiː/                                                     tee

U                                                    u                                           /juː/                                                    u

V                                                    v                                            /viː/                                                    vee

W                                                   w                                          /ˈdʌbəl.juː/                                     double-u

X                                                    x                                           /ɛks/                                                ex

Y                                                    y                                              /waɪ/                                             wy

Z                                                    z                                              /zi/zɛd/                                         zee/zed



Notes

  • In English language we  have 5 vowels: A, E, I, O, U. ( Mu cyongereza tugira inyajwi 5)
  • The remaining 21 letters are consonants: B, C, D, F, G, H, J, K, L, M, N, P, Q, R, S, T, V, X, Z, W and  Y.
  • (Izindi nyuguti ni ingombajwi)

Wednesday, July 30, 2025

Amwe mu magambo akoreshwa buri munsi mu cyongereza

 Here are some common daily phrases translated from Simple English to Kinyarwanda:


English                                                            Kinyarwanda



1.Good morning(gudu moningi)     
        
Mwaramutse neza
2.Good afternoon (gudafutanunu)Mwiriwe

3.Good evening (gudiviningi)Mwiriwe neza

4.Good night (gudunayiti)Ijoro ryiza

5.How are you? (hawariyu)Amakuru? / Umeze neza?

6.I’m fine, thank you (amu fine fenkiyu)Meze neza, urakoze

7.What is your name? (Watizi yoru nemu)Witwa nde?

8.My name is…(mayi nemu izi)Nitwa…

9.Please (purizi)Nyamuneka

10.Thank you (fenki yu)Urakoze

11.You’re welcome (yuwa werikamuNtacyo

12.Yes Yego

13.NoOya

14.Excuse me / Sorry(Exkize mi/sori)Mbabarira 

15.I don’t understand ( Ayi donti andastand) Simbyumva
16.I understand (ayi andastandi)Ndabyumva
17.Can you help me?( kani yu heripu mi)
Wamfasha?

18.How much is this? (Howu maci izi disi)Iyi ni amafaranga angahe?

19.Where is the toilet? (werizi toyireti)

Ubwiherero buri he?
20.Goodbye! (good bayi)

Murabeho!
21.See you tomorrow (siyu tumoro)

Tuzasubira ejo
22.I’m hungry (amu hangiri)

Ndashonje
23.I’m thirsty (amu sasiti)

Ndanyotewe
24.I’m tired (Amu tayadi)


Ndarushye
25.Let’s go (retsi go)Tugende